Uit je eigen stad in de Rotterdamse fruithaven: het eerste stadslandbouwbedrijf van Rotterdam.

ROTTERDAM, 20 OKTOBER 2012. Als je in het westelijke havengebied van Rotterdam uitzicht hebt op de fruitterminal en de indrukwekkende haventopkraan – hier volgt een even onzinnig als interessant feitje: deze kan met één hijsbeweging 8.000 tot 10.000 kilo tillen – dan is stadslandbouw niet het eerste waar je aan denkt. Verbind die twee begrippen met elkaar, bijvoorbeeld in zoekmachine Google, en je krijgt 13.400 resultaten in 0,23 seconden.

Dat is niet voor niks. Stadslandbouw en de Rotterdamse Merwehaven zijn een bijzonder huwelijk aangegaan. Dit is de Marconistrip: een onooglijk stuk grond, een kilometer of vier uit het centrum, in de richting van Schiedam. Eigenlijk een braakliggend terrein waar een maand geleden in een van de loodsen Uit je eigen stad de deuren heeft geopend, het volgens de Twitterbio ‘1e #stadslandbouwbedrijf te #010, sinds 22/9/2012 open met eigen winkel en restaurant’.

Inmiddels volgen 2124 mensen het Twitteraccount @UITJEEIGENSTAD en tweet een enthousiaste @femgeus vandaag: “Winterposteleintaart dankzij lekkere groente van @UITJEEIGENSTAD Binnenkort maar eens een hapje gaan eten daar, leuk hoor!” en @gielvanwijk zegt op 15 oktober: “In #020 praten ze over stadslandbouw, in #010 doen ze het #geenwoordenmaardaden of gewoon veel braakliggende terreinen?”

Laten we het vooral niet hebben over de eeuwige rivaliteit tussen 010 en 020, Amsterdam. Al voert Rotterdam maar wat graag de titel ‘de eetbare stad’. Dat staat tegenwoordig bijna garant voor een positief imago. ‘Eetbaar Rotterdam’ was in 2011 zelfs het thema van een filmfestival in LantarenVenster. Wat betekent voedsel uit de eigen omgeving voor de duurzame toekomst van de stad? Nederland vierde, jawel, dit voorjaar de eerste ‘dag van de stadslandbouw’.

Stadslandbouw krijgt in Nederland steeds meer aandacht, waardoor het lijkt alsof we met een nieuw fenomeen te maken hebben. Dat is niet zo. In het verleden was stadslandbouw een vanzelfsprekendheid en in veel metropolen is dat nog steeds zo. Steden ontwikkelden zich onder andere daar waar vruchtbare gronden waren. Veel stadsbewoners waren kleine boeren die hun producten direct in de stad verkochten.

Rotterdam: 608.000 inwoners

Ook vandaag wordt nog een deel van het voedsel, wereldwijd circa vijftien procent, in de steden geproduceerd. “Het is waarschijnlijk dat dit percentage de komende twintig jaar gaat verdubbelen, voornamelijk als gevolg van de toename van stadslandbouw in de ontwikkelingslanden”, schrijven Hiltrud Pötz en Pierre Bleuzé in hun boek Groenblauwe netwerken. Maar het Westen blijft niet achter. Veel gezien in steden als New York, Londen en Berlijn is guerrilla gardening: braakliggende terreinen of daken in de stad worden tot tuin omgevormd.

“Wat nieuw is in de ontwikkeling van de nieuwe stadslandbouw is dat de tuinen niet meer individuele oases van rust zijn om je als individu terug te trekken, maar dat de productie-stadstuinen over het algemeen plekken van ontmoeting en van gemeenschappelijke activiteiten vormen”, zeggen Pötz en Bleuzé.

Een zaterdagmiddag bij Uit je eigen stad. Het wordt steeds drukker in het restaurant. De meeste mensen komen lunchen, sommigen komen alleen de winkel binnen om met een fles biologisch perensap of een pompoen weer naar buiten te lopen. “We zitten nog in de opstartfase”, zegt de serveerster, die een zwart shirt met in het midden de afbeelding van een kip draagt. Of daar een boodschap in zit? Ze weet het niet, en ze vertelt verder over de vis die binnenkort wordt gekweekt, over de groente en fruit die ze leveren aan restauranthouders in de stad.

Wat Uit je eigen stad zelf niet kan verbouwen, halen ze bij collega’s in de directe omgeving van Rotterdam. Het ideële doel: alles zo dicht mogelijk bij de consument verbouwen. Zo hoeft voedsel niet meer grote afstanden naar de klant af te leggen. Maar uiteindelijk moet het stadslandbouwbedrijf natuurlijk wel gewoon een rendabel bedrijf worden En de kippen? Die komen ook. Binnenkort. Een stuk of 4.500 voor de jaarlijkse productie. Tot die tijd kan ik het Rotterdamse kroket echt van harte aanbevelen.