ZAGREB, 3 MEI 2022. Ergens tussen gang 4 en 5 komt het gesprek op voetbal. Waarom precies, ik weet het niet meer. Maar eigenlijk is het ook weer volstrekt logisch, in dit voetbalgekke land, in deze voetbalgekke stad. In Bistro Apetit by Marin Rendić, hoog in de heuvels van Zagreb, vertelt de man die ons al de hele avond kundig voorziet van mooie verhalen bij de gerechten over zijn donkere verleden als hooligan.

Hij is er niet trots op, verre van. Heel Europa doorreizen, in het spoor van ‘zijn’ Dinamo Zagreb, om louter voor de kick het gevecht aan te gaan met supporters van andere voetbalclubs. Hij heeft klappen uitgedeeld, maar ook geïncasseerd. Vandaar, zegt hij met een guitige oogopslag en charmante glimlach, dat hij er nu zo uitziet en hij gooit er nog een weetje uit over de groene fles olijfolie.

In zijn stem klinkt een beetje trots (“Ik kwam graag in Nederland, zeker bij Feyenoord en FC Utrecht”) en spijt (“Ik kan me nu niks meer voorstellen bij mijn vorige leven”) door. Inmiddels is hij getrouwd, vader van twee kinderen en heeft hij een prima baan in het volgens Gault Millau beste restaurant van Zagreb. Of we nog meer wijn willen…

De hoofdstad van Kroatië ademt voetbal. Waar je ook komt, waar je ook kijkt. Op de zondag van de derby tussen Lokomotiva en Dinamo laten de supporters zich horen en slopen die van Dinamo her en der wat terrasmeubilair in de binnenstad. De wedstrijd wordt ’s avonds afgewerkt in stadion Kranjčevićeva, op loopafstand van het centrum, en eindigt in 1-1. Hoe heerlijk obscuur het affiche voor de voetbalfan ook is, de stromende regen in combinatie met de onoverdekte tribunes houden mij thuis.

Om de hoek van Ban Josip Jelačić, het centrale plein waar tijdens grote voetbaltoernooien duizenden Kroaten samen voetbal kijken, ligt Restoran Boban. Vernoemd naar de eigenaar, de plaatselijke voetbalheld Zvonimir Boban. Hij was op zijn achttiende al aanvoerder van Dinamo Zagreb en voerde Kroatië aan in 1998 toen het land het eerste grote internationale succes behaalde: een derde plaats tijdens het wereldkampioenschap.

Zagreb: 807.000 inwoners

“Een pretentieloze plek in het centrum van de stad, waar je in het restaurant in de kelder met rode bakstenen en gewelfde plafonds kunt genieten van klassieke Italiaanse gerechten”, zegt de Michelingids over Boban. In de serre wachten wij op de voorspelde regen, die maar niet wil komen. Hetzelfde geldt overigens voor Boban zelf, die het ongetwijfeld te druk heeft als chef voetbal bij de UEFA.

Door naar stadsdeel Maksimir. Op de parkeerplaats voor het stadion dat de naam van de wijk draagt, staat de spelersbus. Op de zijkant een grote afbeelding van een leeuw, de mascotte van Dinamo Zagreb. De nieuwe generatie supporters komt al op jonge leeftijd in aanraking met de club. Het leeuwenverblijf van de dierentuin, op een steenworp afstand van Maksimir, wordt gesponsord door Dinamo. Een samenwerking met basisscholen en middelbare scholen in Zagreb, met als doel meer jonge bezoekers en hun gezinnen naar het stadion lokken.  

Het stadion van grootmacht Dinamo Zagreb, waar voetbaliconen als Boban en Luka Modric (Real Madrid) hun eerste stappen als profvoetballer zetten, is een onsamenhangend misbaksel bestaande uit vier losse tribunes. Aan de west- en noordzijde gecamoufleerd door blinkende kantoorgebouwen. Tot overmaat van ramp, is na de aardbeving van 22 maart 2020, het stadion structureel beschadigd geraakt.

We spreken Vedran, die ooit voor zijn werk Duitse collega’s meenam naar de interland Kroatië tegen Duitsland. “Je schaamt je kapot als je met zakenrelaties naar het Maksimir-stadion moet. Er zijn nauwelijks fatsoenlijke voorzieningen. En als het regent, wordt echt iedereen nat. Wedstrijden, ook de topduels, zijn dan ook zelden uitverkocht.”

Maksimir krijgt slechte beoordelingen op zowel Trip Advisor als op Football Ground map. Volgens de vergelijkingswebsite Money zijn alleen het stadion van Empoli en Celta de Vigo nóg slechter. Aan de bewaker vraag ik of ik even wat dichterbij mag kijken. Hij schudt streng zijn hoofd, kijkt nog eens misnoegd naar het betonrot op de tribunes en geeft het enige passende antwoord: “Why…?”