Impressie van hoofdkantoor Rabobank Westelijke Mijnstreek: een ontwerp van Mecanoo Architecten.

SITTARD-GELEEN, 6 AUGUSTUS 2013. Al meer dan een decennium werk ik in Sittard-Geleen. Dat klinkt, ik geef het toe, allesbehalve sexy. Bijna elke dag rij ik langs een van de grote namen uit de Nederlandse voetbalhistorie. Het stadion van Fortuna Sittard is een fantasieloze betonnen kolos dat tegenwoordig Trendwork Arena is gedoopt. De club die Limburgse iconen als Willy Dullens en Mark van Bommel voortbracht, spartelt in de marge van het profvoetbal.

Een kilometer aan bedrijventerreinen en autogarages verderop, zie ik dagelijks hoe de stad werkt aan haar nieuwste visitekaartje. Daarop prijkt de naam van een architect die wereldfaam heeft verworven. Vrouw uit de streek: Francine Houben is in 1955 geboren in Sittard en opgegroeid in Heerlen. Uitgeroepen tot zakenvrouw van het jaar in 2008, gasthoogleraar aan Harvard en medeoprichter en creatief directeur van Mecanoo Architecten in Delft.

Haar bureau is verantwoordelijk voor gebouwen als de Montevideo-toren in Rotterdam, Europa’s grootste bibliotheek in Birmingham en het theater in de Spaanse stad Lerida. Het oeuvre van Mecanoo strekt zich uit tot in Korea en Taiwan. In elke lezing die ze waar dan ook ter wereld over haar werk geeft, benadrukt ze haar afkomst. Ze maakte er een boek over, Dutch mountains, een verwijzing naar haar jeugd in het glooiende en golvende heuvelachtige Limburgse landschap.

In dat boek interviewt Jan Tromp de architect: “Het kind Houben was verzot op de bochten en rondingen, op de holle wegen in heuvelachtig landschap die de dorpen van Limburg met elkaar verbonden. Met fonkelende ogen vertelt ze over de gewoonte van haar moeder om op de top van een heuvel de auto tot stilstand te brengen. De motor ging af. Dan ging het op zwaartekracht omlaag, steeds sneller. Tot de weg weer omhoog kroop tegen de volgende heuvel en ook het opduwen door de kinderen op de achterbank niet meer hielp en het vehikel tergend langzaam tot stilstand kwam: Dutch mountains.”

Het zal dus niet verbazen dat het hoofdkantoor van Rabobank Westelijke Mijnstreek wordt gebouwd op een aangelegde verhoging, een “heel zacht Limburgs heuveltje”, zoals Houben het zelf omschrijft. En ik zit al een paar maanden te genieten op de eerste rij. Mooi om te zien hoe zo’n gebouw recht voor mijn neus langzaam de vorm krijgt die ik alleen nog op artist impressions heb gezien. Terwijl anderen al spreken van een nieuwe landmark en een blikvanger aan de poort van Sittard, benadrukt Houben bescheiden vooral het sculpturale.

Sittard-Geleen: 94.000 inwoners

Zo lijkt het ineens heel wat als je via de Bergerweg Sittard met de auto binnenkomt of met de trein richting centraal station glijdt. Aan de overkant van het kantorenpark ligt immers sinds september 2006 als een soort schip op het droge het hypermoderne complex van Sabic Europe. Een beetje architectuurliefhebber heeft wel een ommetje over voor de negen verdieping tellende hoofdzetel van de Saoedi-Arabische petrochemische gigant, met zijn glazen gevel en hellend dak.

Wie het nieuws een beetje volgt, komt de fusiegemeente steeds vaker in de krantenkolommen tegen. En echt niet alleen in Dagblad De Limburger. De pogingen om het populaire 3FM initiatief het Glazen Huis op de Markt te krijgen, mislukten de afgelopen twee jaar. Maar van een culturele lacune is momenteel geen sprake. Sterker nog: de laatste twee exposities in Museum Het Domein, die van Mark Dion en Eugenio Dittborn, kregen respectievelijk vijf en vier sterren in NRC Handelsblad.

Ook als ‘sportstad’ werkt Sittard-Geleen aan haar imago. Op vrijdag 16 augustus fiets de Tourwinnaar van 2012, Bradley Wiggins, door de straten van de stad in de individuele tijdrit van de Eneco Tour. De Amerikaanse wielerbond USA Cycling heeft aangekondigd zijn talenten voortaan te gaan opleiden vanuit de Sportzone in Sittard-Geleen. Uiteraard vooral vanwege de nabijheid van de Zuid-Limburgse heuvels. De Dutch mountains dus: Francine Houben zal die keuze kunnen begrijpen.

Hoofdzetel van Sabic Europe in Sittard.