De overleden architect Louis Kahn ontwierp park ter ere van oud-president Roosevelt.

NEW YORK, 2 MEI 2013. Quizvraag voor tien punten: op welk eiland hebben Kofi Annan en Sarah Jessica Parker beiden gewoond?

Helaas, de bedenktijd is voorbij. Het antwoord: Roosevelt Island, New York. Het eiland in East River, drie kilometer lang en 250 meter breed, maakt officieel deel uit van Manhattan. Met ongeveer tienduizend inwoners is het een soort Boekel of Hoevelaken, waar de voormalige VN-topman en de actrice uit Sex and the City een ongetwijfeld prijzig appartement hebben bewoond. Dat dan weer wel.

Waarom zou je erheen gaan, vragen New Yorkers zich af op internetfora. Het is een spookeiland waar de geesten van gekken, criminelen en zieken rondwaren, zegt er eentje. In de film Spiderman blaast diens vijand, the Green Goblin, de gondelbaan op die ter hoogte van Queensboro Bridge het eiland overspant. Hij daagt Spiderman uit tot een gevecht bij de ruïnes van het eerste en destijds enige ziekenhuis voor patiënten met de pokken in de Verenigde Staten. Het afgelegen smalle stukje land omringt door water was ook een prima uitvalsbasis voor een gekkenhuis en een gevangenis.

Wie onlangs in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam (voorheen NAi) de tentoonstelling Louis Kahn – the power of architecture zag, heeft misschien wel de beste reden om naar Roosevelt Island te gaan. Als iemands geest hier nog ronddoolt is het die van Louis Kahn, een van de meest invloedrijke bouwmeesters van de twintigste eeuw. Hij sterft, onverwacht, in 1974 op 73-jarige leeftijd na een hartaanval op het herentoilet van Penn Station in zijn geboortestad New York. Vlak voor zijn dood ontwerpt hij het Four Freedoms Park, ter ere van president Franklin Delano Roosevelt. Het beslaat het zuidelijkste puntje van het eiland.

New York: 9,5 miljoen inwoners

De economische crisis bereikt ook New York, de stad is bijna bankroet. De visie van Kahn zal, zoals Vanity Fair, het zo mooi beschreef ‘in limbo raken’ voor meer dan dertig jaar. Totdat in 2005 voormalig VN-ambassadeur William J. vanden Heuvel, het initiatief neemt om de benodigde 50 miljoen dollar bij elkaar te sprokkelen om het oorspronkelijke plan van Kahn toch te kunnen uitvoeren. Op 24 oktober 2012 gaat het park open voor het publiek.

New York Times schrijft: Decades later, a vision survives. Dat het park er toch is gekomen, is volgens de krant ‘een monumentale triomf voor de stad en iedereen die om architectuur en openbare ruimtes geeft’. Het uitzicht is fantastisch. Aan alle kanten. Je kijkt zoals Roosevelt wilde dat Amerika keek: de blik gericht op het vrijheidsbeeld, de oceaan en Europa.

De skyline van Manhattan schittert in de felle voorjaarszon. Aan de andere kant van de rivier, oostwaarts, kijken we recht op het iconische rode logo van Pepsi Cola in de wijk Queens. Het hangt er al sinds 1938. Achter de ruïne van het negentiende eeuwse ziekenhuis – mogelijk in de toekomst een bezoekerscentrum – is de indrukwekkende staalconstructie van de Queensboro Bridge zichtbaar.

We zitten al een paar uur in het gras, en het wil maar niet drukker worden. Alleen de overvliegende helikopters verstoren de rust van een plek die New York Times het nieuwe spirituele hart van de stad heeft genoemd. Misschien komt het ook door de spelregels die je kunt lezen bij de ingang: geen honden, geen eten meenemen, geen scooters, skateboards of fietsen. Maar in New York – waar Frank Sinatra zijn ode aan de stad ooit begon met ‘start spreading the news’ – is het altijd maar de vraag hoe lang het ergens rustig blijft.

Zitten op de muren van het Four Freedoms Park, met skyline van Manhattan als decor.