KIEL, 24 SEPTEMBER 2020. In een wereld waar COVID-19 niet had bestaan, zouden we nu terugkijken op de Olympische Spelen van Tokyo. Licht euforisch wellicht, vanwege een resem medailles voor de Nederlandse sporters: we zullen het helaas nooit weten. De realiteit is anders. Het grootste sportevenement ter wereld is met een jaar uitgesteld. De olympische ringen? Geen moment aan gedacht.

Tot nu. Langzaam afremmend voor het stoplicht in de Holtenauerstrasse in Kiel doemen bovenaan het zestien verdiepingen tellende Ministerium für Energiewende – Olympia-Hochhaus in de volksmond – de fameuze ringen plotseling op. Vijftig jaar geleden aangebracht ter gelegenheid van de Olympische Zomerspelen van 1972 in München, overschaduwd door een aanslag op de Israëlische ploeg.

In Kiel worden de zeilwedstrijden gehouden. Net zoals in 1936. De Spelen van Berlijn, geopend door rijkskanselier Adolf Hitler, waar nazi-Duitsland er alles aan deed om via fraaie accommodaties, uitgekiende pr, een ongekende gestroomlijnde organisatie en de beste sportprestaties de wereld van zijn filosofie en kracht te overtuigen.

In het boek 1936: wij gingen naar Berlijn schrijft Auke Kok: “Ondanks het frisse en natte weer trekken de Duitsers en de buitenlandse bezoekers massaal naar de wedstrijden in het Olympiastadion en op de andere locaties. In het hockeystadion, langs de tennisvelden, in de turnhal, in het Sportforum, in de Deutschlandhalle: overal is het drukker dan ooit tevoren bij de Olympische Spelen. Zelfs buiten de stad, bij het kanovaren in de Dahme, het zeilen bij Kiel en het schieten bij de Wannsee, heerst een levendige sfeer die het Duitse Olympische Comité voor ogen zal hebben gehad.”

In de olympische haven van Schilksee, net buiten Kiel, komt de havenmeester informeren naar onze filmvergunning. Het is een rustige en zonnige nazomerochtend. Ook hier, bij de ingang van het gebouw: het wereldberoemde logo. Overal in deze stad aan de Oostzee vind je olympische sporen. Om de hoek ligt het Olympia Hotel dat tijdens de Spelen van 1972 als uitvalsbasis fungeerde voor de atleten. Op de markt voor het stadhuis staat een zuil waarin de vlam in de vorm van een metershoge spiraal brandt tijdens de Olympische Spelen en de Kieler Woche, ’s werelds grootste zeilevenement.

Kiel: 247.000 inwoners

Het olympische verleden heeft Kiel gevormd tot de stad die het anno 2020 is. Met overheidsgeld is de infrastructuur verbeterd en zijn gebieden en gebouwen opgeknapt. Dankzij de ligging aan het Kielkanaal, dat de Noord- en Oostzee met elkaar verbindt, is Kiel uitgegroeid tot een belangrijke havenstad. Sinds de val van de Berlijnse muur is de handel met Rusland en de Baltische Staten enorm gegroeid waardoor in de periode 1996-2005 het transport bijna verdubbelde.

Vanaf de rooftopbar Deck 8 kun je met een cocktail in de hand mooi zien dat behalve de koopvaardijschepen ook luxe cruiseschepen voor tijdelijke stadsbebouwing zorgen en de veerdiensten naar de Oostzeehavens in Zweden, Noorwegen en Rusland vertrekken. Eerlijk is eerlijk, als we hier geen film zouden opnemen vanwege de elektrische bussen die VDL Bus & Coach levert aan KVG Kieler Verkehrsgesellschaft had ik niet van dit uitzicht op het dak van het Atlantic Hotel kunnen genieten.

Zonder de enthousiaste KVG-medewerkster die ons begeleidt, hadden we de uitgestrekte zandstranden van Friedrichsort en Laboe een paar kilometer buiten het hart van de stad wellicht overgeslagen. Dan had ik vandaag nooit het schitterende interieur van de Universitätskirche aan de Kieler Westring ontdekt in de levendige studentenstad (26.000 studenten) die Kiel óók is.

En, zo leren we, Kiel zet niet alleen in op emissieloos openbaar vervoer in 2030, in de afgelopen COVID-19-maanden zijn er op diverse plekken fietspaden aangelegd, ten koste van de ruimte voor de automobilist. De stad moet schoner en aantrekkelijker worden voor bewoners. Als je nog niet helemaal overtuigd bent Kiel op je lijst met citytrips te zetten, geeft MVRDV wellicht het laatste zetje.

Het vermaarde Nederlandse architectenbureau heeft de internationale competitie gewonnen voor een multifunctioneel gebouw, waarbij de bestaande fabriekshal (het W8 Medienzentrum) wordt verbonden met woningen, studentenappartementen, winkels, evenementen- en kantoorruimtes en een hotel met, jawel, een skybar. KoolKiel gaat het complex, gedomineerd door kubusvormige blokken, heten. Of, zoals Jacob van Rijs, directeur en medeoprichter van MVRDV, het stelt: “Hoe ‘Kool’ wil je het hebben?”

_{^{Bron uitgelichte foto, het toekomstige KoolKiel: MVRDV.
Hoofdfoto: het kleurrijke interieur van de Universitätskirche in Kiel.}}