Deze slideshow vereist JavaScript.

LONDEN, 6 JANUARI 2018. Een déjà vu in de rij voor de kassa. Dit is niet het goede loket en daar komen we na vijf minuten geduldig wachten achter. Dat we onze kaarten drie verdiepingen hoger moeten kopen, staat ergens slecht leesbaar op een klein bord. Dat kan een keer gebeuren, natuurlijk. Maar dat het je hier overkomt, zorgt voor een glimlach. Dit gebouw heeft een reputatie. De eerste keer in The Barbican, meer dan een decennium geleden, voelden we ons als acteur Bill Murray in de film Lost in Translation.

Er bestaan, denk ik, geen mensen die nog nooit verdwaald zijn in dit icoon van het brutalisme. Met veel gevoel voor drama beschreef The Guardian dat in de hoogtijdagen van de totale verwarring als volgt: “Berucht was het labyrint van foyers, lobby’s, trappenhuizen en verschillende mezzanineniveaus. Een onoverzichtelijke ravage, waardoor verbijsterde bezoekers vaak in de rij stonden bij de verkeerde ticketbox en zijn er vrienden elkaar nooit meer hebben teruggevonden.”

Toch houd ik van The Barbican, in 2003 uitgeroepen tot het lelijkste gebouw van Londen. Maar sindsdien heeft het cultureel aan importantie en aanzien gewonnen. Er is ook veel geïnvesteerd in een betere navigatie. Ik zag hier fraaie, ingetogen exposities over de architecten/designers Alvar Aalto en Ron Arad, maar ook de blockbuster over het fenomeen James Bond. Met ongeveer 3.300 zitplaatsen in drie zalen is het een van de grotere theatercomplexen in Europa.

De bouw van Barbican Estate, waarvan kunstcentrum The Barbican deel uitmaakt, ging in 1965 van start en was in 1969 grotendeels voltooid. De grauwe, grijze betonnen kolos is vaker omschreven als een dorp in een metropool. Gelegen in een gebied dat in de Tweede Wereldoorlog werd verwoest door zware bombardementen en waar je tegenwoordig vooral banken en andere financiële instellingen vindt. De naam verwijst naar een barbacane, een term uit de vestingbouw.

Nee, het is geen liefde op het eerste gezicht. Je moet er tijd en energie in steken om de ware schoonheid te leren ontdekken. De architecten Chamberlin, Powell en Bonn hebben het gebouwencomplex in de stijl van het brutalisme ontworpen. Voornamelijk ruw beton, een ingewikkelde plattegrond, met diverse ingangen en verbindingsroutes op verschillende niveaus. Midden in dat ‘doolhof’ ligt een vijver (The Lake in de volksmond) met een groot terras, vijftien meter lager raast de Hammersmith & City-metrolijn.

Blader eens door het boek Residents: Inside the Iconic Barbican Estate. Nigel, een van de ongeveer vierduizend bewoners, omschrijft het als wonen in een ‘betonnen oase’, met doordeweeks het rumoer dat hoort bij de grote stad en in het weekend is het bijna een ghost town. Kortom: het beste van twee werelden. De appartementen variëren in prijs van 400.000 tot anderhalf miljoen euro, al wordt er beweerd dat het dubbele al is geboden voor een Barbican-flat.

Londen: 8,3 miljoen inwoners

Op de deur van de lift kijkt Jean-Michel Basquiat ons aan in een karakteristieke pose: paars colbertje, roze shirt van Adidas en rechterhand op zijn grijze American footballhelm. De neo-expressionistische schilder, een van de meest invloedrijke kunstenaars van de twintigste eeuw, wordt geëerd met de omvangrijke tentoonstelling Boom for Real, nog te zien tot en met 28 januari. De expo reist straks door naar de Schirn Kunsthalle in Frankfurt.

Onlangs werd een schilderij van hem, Skull, voor 110 miljoen dollar verkocht. Het Heerlense kunstencentrum Schunck krijgt de Europese première van de tentoonstelling Before Basquiat. Daarin zal uniek vroeg werk te zien zijn van de afro-Amerikaanse artiest die slechts 27 jaar oud werd en overleed aan een overdosis. Schunck verwacht van februari tot mei 2019 met Basquiat tienduizenden internationale bezoekers te verleiden naar Heerlen te komen.

Om de hoek van The Barbican, in de tunnel van Beech Street, heeft een van de grootste kunstenaars van nu – Banksy – een ‘eerbetoon’ gebracht aan Basquiat. Hij kondigde de murals vorig jaar september aan via Instagram, voorzien van commentaar: “Grote nieuwe Basquiat-expo gaat open in The Barbican, een instelling die er normaal erg scherp op is graffiti meteen van de muren te halen.”

Als het cynisme van Banksy je treft, zegt dat veel over je status. The Barbican, ik kom snel weer. Voor een high tea op zondag, want dan zijn de kassen waarin tweeduizend subtropische planten staan, open voor het publiek. Groot voordeel: ik weet al hoe ik er moet komen.