Binnenhof met zicht op het markante stadskantoor van Deventer, een ontwerp van Neutelings Riedijk Architects. 

DEVENTER, 22 MEI 2020. Op een bankje in de Lange Bisschopstraat open ik nieuwsgierig het bericht dat via de app van de NOS op mijn telefoon binnenkomt: ‘Anderhalve meter afstand houden lukt minder goed’, zo luidt de kop. Het is alsof het artikel voor mijn ogen tot leven komt. Je kijkt naar een slechte film, dat wel, met acteurs die zich niet aan het script van premier Mark Rutte en gezondheidsminister Hugo de Jonge houden.

Anderhalvemetersamenleving zal ongetwijfeld het Van Dale woord van het jaar worden, maar er zijn mensen die veel moeite hebben de regels die horen bij het nieuwe normaal op te volgen. In deze winkelstraat zijn grote stickers op de grond geplakt met de oproep om zoveel mogelijk links of rechts te houden. De hashtag #leukjeweertezienindeventer refereert aan de absurde en surreële tijd dat we met z’n allen zoveel mogelijk binnen moesten blijven.

Die periode ligt nog maar een paar dagen achter ons. De restaurants en cafés zijn nog immer in afwachting van een langverwachte heropening op 1 juni, maar in de binnenstad van Deventer lijkt het net of COVID-19 nooit een serieus thema is geweest. Het devies om afstand te houden, zodat de kans op besmetting zo klein mogelijk blijft, wordt veelal genegeerd. Het coronavirus heeft geleid tot ruim 5.000 doden in Nederland en bijna 350.000 wereldwijd, maar onze tijdelijke buurvrouw kwam gisteren ook al met uitgestoken hand op ons af om ons welkom te heten: “Oh ja, sorry, even vergeten dat het niet mag.”

Dat zinnetje blijft in je hoofd hangen als je in de drukke winkelstraten van Deventer loopt. En zo is het beeld inmiddels in meer steden, zoals in Eindhoven waar we onlangs moesten zijn en ook in onze thuisstad Maastricht. We tobben massaal met de anderhalve meter. Ruim tweederde van de Nederlanders heeft in de supermarkt of op het werk last van mensen die te dichtbij komen, zo bleek al eerder uit een grootschalig onderzoek van het RIVM en de GGD’s onder 90.000 ondervraagden.

Deventer: 101.000 inwoners

We zijn met onze take away-lunch met het veerpontje de rivier overgestoken. In park De Worp, met het tot luxe IJsselhotel verbouwde neoklassieke negentiende-eeuwse rijksmonument in onze rug, kijken we uit op de bescheiden skyline van Deventer. We zien slechts een paar wandelaars op de landtong in de richting van de spoorbrug. Dat was gisteren, op een werkelijk schitterende Hemelvaartsdag, wel anders: de politie moest de plek schoonvegen omdat er teveel mensen bij elkaar waren.

Nu voor alle landen in de wereld nog steeds het advies ‘alleen noodzakelijke reizen’ geldt, klinkt de vraag ‘kunnen we dit jaar vakantie vieren in het buitenland’ steeds nadrukkelijker. Als Hemelvaartsdag één ding heel duidelijk heeft gemaakt, dan is het dat Nederland met zomerse temperaturen misschien wel te klein is voor anderhalve meter afstand. Voor velen zal een ‘staycation’, een vakantie in eigen land, het enige redelijke alternatief blijken.

Is dat een straf? Vergt dat mentale voorbereiding? Dat laatste wellicht, als je grootse plannen had en die een voor een hebt zien sneuvelen vanwege een rondwarend virus. Het eerste? Geenszins. Nederland is prachtig. Dat wisten we al en het voert te ver om hier een uitgebreide opsomming op te tekenen.

Neem Deventer, ’s lands jongste gemeente met het inwoneraantal van 100.000. Een Middeleeuwse Hanzestad die alleen al vanwege het stadskantoor op je binnenlandse bucketlist dient te staan. Verspreid over de houten buiten- en binnengevel  van het gebouw van Neutelings Riedijk Architects aan het Grote Kerkhof, tegenover de Lebuinuskerk,  hangen gegoten aluminium roosters. Het zijn de uitvergrotingen van teen- en vingerafdrukken van 2.264 inwoners van de stad.

Dat het Stadhuiskwartier 65 miljoen euro kostte en er zelfs twee colleges vielen over het project, ach. Volgens de Volkskrant ontwierp het architecten bureau “een gebouw als een Italiaans stadje dat zich presenteert als een hedendaags palazzo”. Dus nee, beschouw die staycation in 2020 vooral niet als een straf. In tijden van corona kun je dat vleugje Italiaanse allure gewoon in Deventer vinden.

Het IJsselhotel, een rijksmonument in Deventer.

De ‘skyline’ van Deventer aan de IJssel.