Fotografiska: het fotomuseum van Stockholm is tot laat in de avond geopend.

STOCKHOLM, 10 JUNI 2019. De zon zakt langzaam weg achter de minimalistische skyline van Stockholm, de kerktorens van het oude stadshart Gamla Stan. Fotografiska schittert in het avondlicht. In een ietwat vervreemdend decor, dat wel. Bouwkranen domineren het straatbeeld, zo ver als je kunt kijken. De hoofdstad van Zweden verfraait haar centrum en het duurt nog jaren voordat de wereld daarvan kan meegenieten.

Op zijn vroegst in 2025 is namelijk het Slussen-masterplan van architectenbureau Foster + Partners uitgevoerd. Het verouderde verkeersnetwerk op de plek van de sluis die de zee scheidt van het zoete water van het Mälarmeer is dan getransformeerd in een hypermoderne nieuwe stadswijk. Je kunt je er, te voet slalommend langs provisorisch aangelegde wegomleggingen, nog nauwelijks iets bij voorstellen.

Het is negen uur ‘s avonds en mijn 2,3 kilometer lange wandeling vanaf het centraal station eindigt bij Fotografiska aan de Stadsgårdshamnen 22. Fraai gelegen aan het water, in de schaduw van een gigantisch cruiseschip. Je gelooft het bijna niet als je de boodschap op het LED-scherm boven de ingang leest: dit fotomuseum is tot 23.00 uur open. Op een maandagavond nota bene, de dag waarop musea doorgaans traditioneel gesloten blijven.

Nee, dan Fotografiska. Zij willen inspireren en zoveel mogelijk mensen in staat stellen om kunst te komen kijken. “Daarom zorgen we ervoor dat we ’s werelds meest open museum zijn met openingstijden die verder gaan dan de gebruikelijke”, zo lees je op de website. “Dus het maakt niet uit welke levensstijl je hebt of welk leef ritme je aanhoudt, je kunt ons zeven dagen per week, ’s ochtends vroeg of laat op de avond bezoeken.” Donderdag, vrijdag en zaterdag is het museum zelfs tot een uur ’s nachts open.

Stockholm: 965.000 inwoners

Goh. Wow. Wij zijn al blij met onze museumnachten waarvan de onderzoeken aantonen dat ze een doorslaand succes zijn in de meeste Nederlandse steden. En af en toe is er een verruimde openingstijd voor een tentoonstelling, een blockbuster die veel bezoekers trekt. Of kun je op een muziekfestival als Pinkpop een pop-up ‘kunstcontainer’ binnenlopen waar het Bonnefantenmuseum een expositie organiseert. Daar bekeek ik er eerder deze week de foto’s van The Police-gitarist Andy Summers.

Cultuurbeleving, daar draait het voor de moderne museumbezoeker tegenwoordig om. De discussie over de verpretparkisering van het museum en de tijd dat er smalend gesproken werd over het Mac-Museum ligt inmiddels achter ons. Maar als het gaat om het bezoeken van onze cultuurhuizen buiten de reguliere openingstijden is een paar keer per jaar een ‘extraatje’ zo’n beetje het maximaal haalbare.

Nee, dan Fotografiska in Stockholm. Op dit tijdstip moet je gewoon achteraan sluiten in de rij. Het gebouw is al een feestje op zich. Een bakstenen icoon uit 1906 in art-nouveau stijl. Ooit gebruikt voor de douanecontrole van goederen, nu een ontmoetingsplaats met tentoonstellings- en conferentieruimtes, een restaurant en een concertzaal. Fotografiska heeft filialen in Londen en Talinn. Het New Yorkse zusje opent op 6 september.

LaChapelle, Leibovitz, Newton, Mann, Corbijn. De grote namen uit de fotografie waren hier allemaal te zien. Vanavond kijk ik naar de zwartwitbeelden van Vincent Peters, van beroemdheden die ik alleen uit films ken, en de bizarre reisfoto’s van Scarlett Hooft Graafland. Het schemert als ik weer buiten sta, maar in Fotografiska blijft het licht voorlopig nog even aan.