MOSKOU, 3 JULI 2018. Het is de ochtend na een wilde nacht waarin de metropool een feestje vierde als nooit tevoren. Bij een krantenkiosk in de buurt van het Kremlin kopen we voor 25 cent Sportexpress, een krant die het gevoel van de natie misschien wel het beste uitdrukt. In grote letters de vreugdekreet ‘hoeraaaaaa’, afgesloten met een uitroepteken boven een foto van Russische voetballers in extase. Alsof de wereldbeker al is veroverd.
In werkelijkheid verleidt alleen al het behalen van de kwartfinale volwassen mannen om in lantaarnpalen te klimmen en rijden auto’s onophoudelijk toeterend over de brede boulevards van de hoofdstad. Tverskaya Street is het toneel van mensen die elkaar spontaan omhelzen. Taxichauffeurs zitten tevreden achter hun stuur. Een rit naar mijn hotel waar ik vanaf hier eigenlijk 2,50 euro voor zou moeten betalen, kost nu plotseling het tienvoudige. De man uit Kirgizië verontschuldigt zich als hij zegt dat het voor minder dan zeven euro echt even niet kan: Ros-si-ya heeft gewonnen, weet je wel.
The Guardian citeert de 57-jarige Margarita Avakyan, inwoonster van Moskou die de explosie van vreugde omschrijft als “het grootste volksfeest dat zij ooit heeft meegemaakt”. Rusland was nog de Sovjet-Unie toen voor het laatst een voetbalprestatie van dit kaliber werd geleverd. Inderdaad, het zijn andere tijden. Dat was me al duidelijk geworden toen ik aankwam en Alin, het meisje dat het boetiekhotel runt in de hippe wijk Basmanny, via WhatsApp vroeg waar ik toch bleef: “We are worried about you.”
De vliegtuigdeur zat klem waardoor ik Gregory, de alleraardigste chauffeur en groot fan van Spartak die me zou ophalen, in eerste instantie was misgelopen. Alin spreekt geen woord Engels, zo blijkt als ik haar een aantal simpele vragen heb gesteld zoals ‘past deze sleutel ook op de voordeur?’ Ze laat me zien hoe ze communiceert. Ze spreekt tegen haar telefoon en via Google Translate komt er vervolgens een al dan niet kromme zin in het Engels uit.
Ik vind het prachtig. In niks bevestigt dit het beeld van de stugge, norse, onvriendelijke Rus. Het was me vorig jaar in Sint Petersburg al opgevallen en diezelfde ervaring hadden we tijdens een rondreis door de Oekraïne. Niet hetzelfde land, oké, maar toch. Het wereldkampioenschap voetbal brengt kleur en vrolijkheid in de straten van Moskou. Sport verbroedert. Het is echt zo. Als we op de veelal negatieve berichtgeving hadden moeten vertrouwen, hadden we in 2010 ook nooit naar Zuid-Afrika kunnen gaan.
Westerse media hebben de afgelopen maanden vooral in negatieve zin bericht over Rusland. De inmenging in de Amerikaanse verkiezingen, de zaak-Skripal, hun rol in het conflict in Syrië of vlucht MH17: het Westen wijst graag met de beschuldigende vinger naar Vladimir Putins Rusland. Ook voor de start van het WK zijn er genoeg hoofdpijndossiers: zelfs FIFA-president Gianni Infantino geeft aan de dreiging van racistische incidenten als een risico te zien.
Moskou: 12 miljoen inwoners
Eva Hartog, hoofdredacteur van The Moscow Times, is daarom verheugd maar ook verbaasd over het gezicht dat Rusland toont tijdens het WK. “Dronken mensen kunnen nu gewoon over straat, zonder dat de politie hardhandig ingrijpt”, zegt ze in een interview met de NOS. “Dat is normaal niet hoe het hier gaat. Maar het is feest. Vergeet niet dat de meeste Russen niet naar Amsterdam op vakantie kunnen, dus ze ontmoeten voor het eerst sinds lange tijd buitenlandse mensen.”
Ze zijn vriendelijk en behulpzaam, de Russen in Moskou. Overal waar je komt. Charmant zelfs, in het geval van de jongeman van French Bistro – met de wonderlijke aanvulling ‘Kebab’ – op het terrein van ArtPlay, waar zoals op veel plekken in Moskou een voormalig fabrieksterrein is omgeturnd tot hip centrum waar winkelen, werken en recreëren hand in hand gaan. Hij slaagt er niet in de juiste zender te vinden voor de live-uitzending van België tegen Japan, maar vraagt vervolgens wel om de vijf minuten of we nog bier willen. De French(!) Bistro schenkt geen wijn, vandaar.
Onze gentrificatie-tour onder leiding van vriend B. voert ons van links naar rechts door de hele stad. Langs ArtPlay-achtige locaties, die luisteren naar namen als Flacon, Winzavod, Red October en Arma Factory. Stuk voor stuk tonen ze het moderne Moskou, waar mooie mensen samenkomen en waar de creatieve industrie het nieuwe Rusland verder vormgeeft.
The Scorpions wisten het al in 1990 toen ze zongen over ‘the wind of change’, een liedje dat onvermijdelijk als een oorwurm in je hoofd gaat zitten als je de Moskva volgt en voor het eerst uitkomt in Gorki Park. We slaan de exposities in The Garage, ontworpen door Rem Koolhaas, maar even over. Geen tijd, want er moet ook nog geluncht worden bij de trendy Strelka-bar, met uitzicht op de Christus de Verlosserkathedraal. Man, wat een stad is dit! Wat een ongelooflijke energie.
Het kan allemaal even bezinken in Zaryadye Park. De eerste publieke ruimte in vijftig jaar voor Moskou. Een maand na de opening medio september 2017 hebben meer dan 1 miljoen mensen hun nieuwsgierigheid niet kunnen bedwingen. Het landschapspark is mede ontworpen door Diller Scofidio + Renfro, het architectenbureau dat in New York ook tekende voor de High Line.
De zomerzon schittert in de rivier. Toeristen, voetbalfans en Moskovieten lopen door elkaar heen. Op de brug die in de vorm van een grote V over de weg en met een puntje zelfs over de Moskva hangt, heb je een fantastisch uitzicht op de skyline van de stad. Op korte afstand het Kremlin, de Sint Basil-kathedraal en in de verte de wolkenkrabbers van Moskou City. Dat beeld is het mooiste souvenir dat je kunt meenemen uit het land van Vladimir Putin.
Meer zien en horen? Kijk dan mijn verhaal op Instagram.
Categorieën:Stadsleven
3 replies »